Je bezoekt een concert, zit in de zaal, ziet het orkest en luistert. Wat hoor je eigenlijk precies? Wolfgang is een smartphone app die je hierbij helpt. “Het is een soort ondertiteling bij een concert”, zegt bedenker Johan Idema. Terwijl het orkest speelt, vertelt de app wat je – precies op dat moment – hoort in de muziek.

Opgegroeid met het idee

Als klein jongetje bezocht Idema samen met zijn oom klassieke concerten: “Hij was dan een soort souffleur en fluisterde steeds informatie in mijn oor over de muziek, het stuk, de instrumenten… Daar is Wolfgang op geïnspireerd.” De app vertelt je tijdens het concert welke instrumenten je hoort, wat er gebeurt in het stuk en wat de componist ermee heeft bedoeld. “Het helpt je om klassieke muziek beter te begrijpen”, aldus Idema.

De app is ontwikkeld voor zowel beginnende als ervaren luisteraars van klassieke muziek. Volgens Idema heb je er geen vakjargon- of achtergrondkennis voor nodig. “Het is geen Jip- en Janneketaal, maar we willen dat de teksten voor iedere concertbezoeker te begrijpen zijn.”

Hoe geniet je van een concert als je continu op je telefoon kijkt?

“We zorgen ervoor dat de teksten zó gedoseerd zijn dat je niet de hele tijd op je scherm hoeft te kijken”, zegt Idema. “Daarnaast gebeurt er tijdens een klassiek concert visueel gezien niet heel veel op een podium. Dus het werkt.”

In de concertzaal waar Wolfgang wordt gebruikt, zit een ‘timer’. Dit is iemand die ervoor zorgt dat de juiste informatie op het juiste moment in het concert wordt getoond. Het is nog te lastig om dit alleen met technologie voor elkaar te krijgen. “Klassieke muziek is niet zo geschikt voor geluidsherkenning, omdat er teveel herhalingen inzitten”, legt Idema uit. Op deze manier gaat de app mee met de luisteraar. “Daar gaat het om, op het moment weten wat je hoort.”

Het nieuwe concertseizoen

Dit is het derde culturele seizoen van de app. Hij wordt al gebruikt bij concerten van onder meer Het Nederlands Philharmonisch Orkest, Philharmonie Zuid-Nederland, het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Residentie Orkest. Momenteel introduceert Idema de app in andere Europese landen. Of de app ook kan werken bij concerten van andere muziekgenres? “In principe kan het, maar er is denk ik minder behoefte aan. In klassieke muziek zitten zo veel onontdekte boodschappen. Mensen genieten er wel van, maar weten vaak niet waar het over gaat. Met deze app wel!”

Het Brussels Philharmonic was het eerste orkest in België dat Wolfgang uitprobeerde tijdens vier concerten. Sinds vorig seizoen worden bijna al hun concerten in Flagey ondersteund door de app in het Nederlands, Engels en Frans.

Wolfgang is gratis te downloaden voor iOS en Android. Het eerstvolgende concert waarbij de app gebruikt wordt, is ‘Orquestra de Cadaqués’ in het Muziekgebouw Eindhoven op dinsdag 9 oktober. De Symfonie nr. 5 van Schubert wordt dan ‘ondertiteld’ door de app. Er zijn nog kaarten verkrijgbaar.