Het is een vroege zaterdagochtend in december. Het klagende geluid van mijn fiets wordt gedragen door de dikke mist en galmt door de lege straten van Den Haag. Het is te wijden aan een slapeloze nacht in combinatie met een overvol hoofd dat ik in alle vroegte, fietsend door de schemer en gehuld in een dikke jas, knalroze muts en afgetrapte uggs onderweg ben naar het strand.

Door: Femke Steketee

Vol hoofd

Wanneer overvolle hoofden ons te veel worden en negatieve mantra’s ons brein beheersen, grijpen we tegenwoordig massaal naar de yogamat, mindfulness boeken, creëer ruimte in je hoofd-apps en wierook. Vanwege uitzonderlijke slappe lach sta ik helaas bij de meeste yoga studio’s op de zwarte lijst. In plaats van het concentreren op mijn tenen – die normaal gesproken toch al veel aandacht vragen wanneer ze gehuld zijn in knellende pumps – luister ik liever met aandacht naar muziek. Daarvoor heb ik een eigen playlist gemaakt. Het stuk dat natuurlijk niet mag ontbreken in je mindfulness-playlist zijn de Trois Gymnopédies van de Franse componist Erik Satie.

Naakt dansen

Deze drie korte pianostukken behoren volgens velen tot de meest ontspannende stukken ooit. De twee afwisselende akkoorden vervangen al snel de negatieve mantra in je hoofd, zodat je alle rust hebt om naar de melodie te luisteren, die richting het middendeel enigszins spookachtige vormen aanneemt. De grootste meesterwerken zien doorgaans zwart van de noten, maar de bladmuziek van de Gymnopédies oogt als die van je eerste muziekles. Maar dat is misleidend. Deze “witte gaten” vul je als speler of luisteraar met je eigen interpretatie en belevenis in. Meestal is dat stilte, iets waar Satie om bekend stond. Hij leefde namelijk een eenzaam bestaan. Wat Satie bedoelde met “Gymnopédie” is niet zeker. Van oorsprong is het woord Grieks en refereert het naar een naakte dans.

Nieuwjaarsduik

Eenmaal aangekomen op het strand hoor ik de golven, maar door de dikke mist zie ik niets. Het zand is bedekt met een laagje ijs dat kraakt onder mijn voeten. Dan doemt er vlak voor me een gedaante op. Hij staat met zijn rug naar me toe en zijn blik is gericht op de zee. Ik blijf op enige afstand wanneer ik zie dat de gestalte zich begint uit te kleden. Hij gooit zijn kleren op een hoopje en loopt langzaam richting het water. Ik achtervolg hem en zie hoe hij spiernaakt en met de armen wijd de zee in loopt. Er klinkt een angstaanjagend brullen wanneer de golven tegen zijn lijf breken. Dan verdwijnt hij even onder water en is het stil. Net op het punt dat ik denk dat hij niet meer boven komt, duikt hij op. “Aan het oefenen voor de Nieuwjaarsduik?” vraag ik grappend. “Welnee, dit doe ik elke ochtend. Heel rustgevend.” Met een zelfingenomen lach loopt hij langs me heen, pakt zijn kleren op en verdwijnt in de mist. Met een vinger pols ik de temperatuur van het water en voel direct de snijdende kou. Mooi niet. Ik gris mijn oortjes uit mijn zak, scroll door mijn playlist, vind Satie en ga op weg naar huis.