Blue Monday. De uitgelezen dag om in bed onder de dekens te kruipen en jezelf met een grote bak ijs en een slecht boek lekker miserabel te voelen. Verschillende componisten hebben hard hun best gedaan om met hun tranentrekkers jouw Blue Monday een beetje extra donker te maken. Wat dacht je bijvoorbeeld van Adagio for Strings van Samuel Barber of Mozart’s Requiem? Niet echt een vrolijke noot op een dag als deze, zou je zeggen. Toch, als we wat verder duiken in de effecten van treurige klanken op onze gemoedstoestand, leren we dat er een interessant paradox schuilgaat achter al die sombere muziek.
Formule voor verdriet
Het idee van Blue Monday is overigens pas ontstaan in 2005, toen de Britse psycholoog Cliff Arnall een ‘wetenschappelijke formule’ introduceerde om de meest deprimerende dag van het jaar te berekenen. Meestal komt dit er op neer dat men zich op de derde maandag van januari het vaakst neerslachtig voelt, als gevolg van het koude weer, gebrek aan daglicht, de nasleep van de feestdagen en (dan al) mislukte goede voornemens. De term ‘blue’ stamt af van de Engelse uitdrukking ‘feeling blue’. In vroeger tijden voerde een zeilschip namelijk met blauwe vlag en band ten teken van rouw als het zijn kapitein of een van de officieren had verloren. Zo kon men bij thuiskomst het slechte nieuws al van verre zien aankomen.
Somberheid als stimulans
Maar voordat je je nu al helemaal klaarmaakt voor een avondje snotteren en zelfmedelijden, wijzen we je graag op de opmerkelijke uitkomst van een onderzoek van de Vrije Universiteit van Berlijn. Volgens twee onderzoekers aan deze universiteit is het luisteren naar droevige muziek zo slecht nog niet: we lijken namelijk eerder positieve dan negatieve gevoelens te ontwikkelen. Deelnemers aan hun experiment ondervonden meer controle over en bewustwording van emoties en een toename aan empathie. Bovendien stimuleerde het de verbeelding en dachten de deelnemers vaker terug aan momenten uit het verleden waarop ze zich gelukkig voelden.
Press play for joy
Moeten we nu dan massaal zwaarmoedige strijkkwartetten opzetten om ons vandaag een beetje beter te voelen? Volgens de twee Berlijnse onderzoekers wel. Aan de andere kant blijft muziek associatief: niet alle muziek roept bij iedereen dezelfde emotie op. Maar juist vandaag willen wij niet te ‘pessimistisch’ zijn over de uitkomsten van dit onderzoek en geven we de wetenschappers het voordeel van de twijfel. Daarom hebben we speciaal voor jou de ‘Blue Monday’ playlist samengesteld, met de mooiste stukken om vrolijk – of depri, wat jij wil – van te worden!
De wetenschap liegt niet?
Het concept Blue Monday wordt overigens door de meeste wetenschappers sterk in twijfel getrokken. De formule om de meest deprimerende dag van het jaar te berekenen wordt door vele andere kenners gezien als pure onzin en wordt daarom vaak bestempeld als pseudowetenschap. Dat je het maar even weet.
– Mocht je toch nog niet helemaal overtuigd zijn van de helende werking van droevige muziek, dan hebben we natuurlijk ook nog de ‘Energize me‘ playlist. Zo kun je zelf experimenteren wat het beste voor jou werkt. Dus, pick your choice en ga die Depri Maandag te lijf! –