Klassieke muziek heeft een relatief stoffig imago. Je associeert het genre al snel met mensen in black tie en ouderwetse concertzalen met rode, fluwelen bekleding. We bewijzen je graag het tegendeel. Eigenlijk is klassieke muziek juist heel interessant, onder andere omdat – we vertelden het je al in ‘Haha met Haydn’ – achter sommige klassieke stukken van de Grote Meesters wel degelijk humor verscholen zit.
Lekker bakkie, Bach
Van Bach weten we dat hij een flinke koffieverslaving had. Waar bij de gemiddelde koffieleuter de hartslag al flink omhoog gaat na drie koppen, dronk Bach er zo’n 25 à 30 (!) per dag. Gelukkig was hij hier zelf ook van op de hoogte en schreef hij de opera ‘Coffee Cantata’ op een dag na zijn dertigste kop. Het stuk gaat over de koffieverslaafde Aria, die door haar veelvuldige koffieleuten geen oog heeft voor potentiële vrijers. Dat is problematisch voor haar vader, die haar graag het huis uit wil. Merkte men dan niets aan Bach en had hij er zelf geen last van? Jazeker wel, omdat z’n handen zo trilden toen hij de Coffee Cantata schreef, kon de kapellmeister er niks mee.
Beethovens boosheid
Dat Beethoven zo nu en dan aardig uit z’n slof schoot, is geen geheim. Zo moest hij meerdere keren verhuizen, omdat hij ruzie kreeg met allerlei huisbazen. Het schijnt dat hij een keer een gat in zijn muur maakte voor een prachtig uitzicht op een kathedraal. Kenners denken deze woede ook terug te horen in ‘Rondo Capriccio’, later door Anton Schindler ‘Rage over a lost penny’ genoemd. Na Beethovens overlijden voltooide hij dit stuk. Er wordt gespeculeerd dat Beethoven hiermee wilde laten zien dat hij ‘ook maar een mens’ was en dus ook te maken had met alledaagse kleine irritaties.
Stel je voor dat je een cent kwijt bent, je schoen niet uitkrijgt of alleen thuis bent en de deksel niet van je pot appelmoes krijgt en luister dit stuk.
Moppentapper Mozart
Mozart kon er ook wat van met ‘Ein musikalischer spaß – A Musical Joke’. Hiervan is later beweerd dat hij het muziekstuk een satirische ondertoon gaf, om andere componisten belachelijk te maken. Mozart zelf heeft nooit een reden voor het stuk gegeven, maar als je het luistert kun je je goed voorstellen dat de speculaties kloppen. Het is een – volgens kenners – onhandig, speels stuk en eindigt met een lading foute noten. Hier tegenover staan theoretici die zeggen dat Mozart zich met dit stuk heeft verscholen achter humoristische intenties, zodat hij dingen die destijds niet werden gedaan rustig kon uitproberen. Wat denk jij?
Mahler’s lolletje
Ken je de meme-achtige uitspraak Childhood ruined? Daar had Mahler in de derde beweging van zijn eerste symfonie ook een handje van. Een theorie is dat Mahler het stuk schreef als metafoor voor zijn eigen ongelukkige kindertijd. Mahler toverde kinderliedje Vader Jakob om tot een treurmars. Het eerste deel wordt expres slecht gespeeld door de bassist, om de suggestie te wekken dat het stuk door een kind wordt gespeeld. Slim en grappig, maar dus ook een beetje triest.
Zoek en gij zult vinden
Lachen, toch? Het klopt dat je soms wat dieper in de stukken moet duiken om humor te ontdekken. Dit artikel geeft je hopelijk inspiratie om zelf op zoek te gaan naar de verbazingwekkende en grappige verhalen!